वनस्पतीचे वर्गीकरण :
उपसृष्टी : 1 अबीजपत्री – अपुष्प वनस्पती
विभाग – 1 : थॅलोफायटा
- शरीर साधे , मऊ ,तंतुमय
- मूळ , खोड , पान, नसते.
- पाण्यात आढळतात .
- स्वयंपोषी असतात.
- लैगिक जननांग – युग्माकधानी
- वाढ पाण्यात , ओलसर ठिकाणी
- उदा. शैवाल, स्पायरोगायारा, करा
- प्रकाश स्वयंपोषी
- परपोशी पोषण पद्धती
- इतरांच्या शरीरात, शरीरावर किंवा मृतोपाजीवी असतात.
- शरीर तंतुजालरूपी असते.
- तंतुरूपी कवकाना बुरशी म्हणतात.
- उदा. पेनिसिलीयम , म्युकर
- जननांगे मोठी आणि छत्रिसारखी असणाऱ्यांना ‘छत्रकवके’ म्हणतात.
- उदा . अगॅरिकस
- एकपेशीय कवकाना ‘किन्व’ म्हणतात .
- उदा . सॅकरोमायसिस
- शैवाल व कवक एकत्र वाढ
- परस्परपूरक सहजीवन
- उदा . उस्निया (दगडफूल)
- एकपेशीय आदिकेंद्रकी सजीव.
- निरनिराळ्या पोषण पद्धती.
- प्रजजन साध्या स्वरूपाचे.
विभाग -२ : ब्रायोफायटा
- निम्नस्तरीय, बहुपेशीय, स्वयंपोषी, सावलीत राहण्याऱ्या उभयचर वनस्पती आहेत.
- बीजाणू निर्मितीचे प्रजनन करतात.
- शरीर चपटे , रीबिनसारखे व मऊ.
- मुळासारखे दिसणारे मुलाभ असतात.
- उदा. मॉस, रिक्सिया , मार्केंशिया , अॅन्थॉसिरॉस, फ्युनारीया
विभाग -3 : टेरीडोफायटा
- पाणी व खनिज वहनासाठी सुस्पष्ट संवहनी संस्था असते.
- मूळ, खोड, पाने असतात.
- सहसा लहान पर्णिका असतात.
- सावलीत व दमट वातावरणात वाढतात.
- अलैंगिक प्रजनन बीजाणू निर्मितीद्वारे तर लैंगिक प्रजनन युग्मक निर्मितीद्वारे होते.
- 3 उपवर्गात विभाजन होते.
- या वनस्पती नेच्यासारख्या असतात.
- उदा. लायाकोपोडीयम, सीलॅजीनेला
- नेच्यासारख्याच असतात.
- बिजानुधानीच्या समूहास शंकू म्हणतात.
- उदा. इक्वीसेटम
- वनस्पतीचा सर्वात मोठा वर्ग आहे.
- या वनस्पतींना ‘नेचे’ म्हणतात.
- बिजानुधानीपुंज पानावर तयार होतात.
- उदा. नेफ्रोलीपीस, अॅडीएन्टम, किलॅन्थेस, टेरिस
उपसृष्टी : 2 बिजपत्री – सपुष्प वनस्पती
विभाग -1 : अनावृत्तबीजी वनस्पती
- यांना उच्चकुलीन वनस्पती असे म्हणतात.
- या वनस्पतीच्या बिजांवर आवरण नसते. त्यांची मोठया आकाराची बीजे बृहद्बीजाणू पत्रांवर तयार होतात.
- काही वृक्ष मोठे व पुरातन असतात.
- उदा . सायकस, सूचीपर्णी (पायनस), देवदार (सेडस)
- सदाहरित, बहुवार्षिक
- खोडाला फांद्या नसतात.
- नर व मादी फुले वेगवेगळया बिजानुपत्रावर येतात.
- फळे येत नाहीत.
विभाग -2 : आवृत्तबिजी वनस्पती
- या वनस्पतीची बीजे संरक्षक आवरणात असतात.
- फुले हीच प्रजननांगे असतात.
- अतिसूक्ष्म जलीय वनस्पती वुल्फिया टे प्रचंड आकाराच्या ऑस्ट्रेलीयन अकॅशिया किंवा युकॅलिप्टस् यांचा समावेश होतो.
- 2 वर्गात विभागणी होते.
- बियांच्या भ्रुनात दोन बिजपत्रे असतात.
- मूळ हे सोटमूळ प्रकारचे असते.
- पानाचा शिराविण्यास जालीकीय असतो.
- उदा. सुर्यफुल, सदाफुली, जास्वंद, लिंबू ,पेरू, आंबा, वाटणा, वाल, हरभरा, टोमॅटो, मिरची, वांगी ,कोथिंबीर, कापूस,तुळस
- बियांच्या भृणात फक्त एकच बिजपत्र असते.
- मुले तंतुसारखी , अपस्थानिक मुळे
- पानांचा शिराविण्यास समांतर असतो.
- फुल त्रीभागी.
- उदा. गहू, तांदूळ, मका, ज्वारी, ऊस, गवत, बांबू , कांदा,लसून, कर्दळी, केली, पाम, ऑर्कीड
No comments:
Post a Comment